การบริโภคอาหารที่ลดอาการ Food Coma

          การที่คนเรามีอาการง่วงนอนหลังรับประทานอาหาร แม้ว่าจะนอนหลับได้เพียงพอแล้วก็ตาม ปัจจัยที่ทำเกิดอาการนี้ คืออาหารที่รับประทานเข้าไป ส่งผลให้เราเกิดอาการง่วงนอนหลังรับประทานอาหารหรือที่เรียกว่า “food coma” และแน่นอนว่าอาการนี้ย่อมส่งผลกระทบต่อประสิทธิภาพในการทำงาน การเรียนและการใช้ชีวิตประจำวันของคนเรา ทำให้หลายคนเริ่มสงสัยและตระหนักว่าเราจะแก้ไขปัญหานี้ได้อย่างไร 

อาการง่วงนอนหลังรับประทานอาหารคืออะไร สาเหตุเกิดจากอะไร? 

          อาการง่วงนอนหลังรับประทานอาหาร (food coma) หรือในภาษาทางการแพทย์เรียกว่า (Postprandial somnolence) เป็นอาการที่เกิดขึ้นหลังรับประทานอาหารที่มีคาร์โบไฮเดตร โปรตีน และไขมัน ซึ่งเมื่ออาหารเข้าสู่กระบวนการย่อยอาหาร นอกจากได้ผลิตภัณฑ์เป็นน้ำตาลแล้ว ยังได้เป็นกรดอะมิโน ชื่อว่า ทริปโตเฟน (Tryptophan) ซึ่งกรดอะมิโนตัวนี้มีฤทธิ์ช่วยลดความตึงเครียด ช่วยให้นอนหลับสนิท เมื่อสมองและร่างกายรู้สึกผ่อนคลาย เจ้าของสมองและเจ้าของร่างจึงรู้สึกง่วงนอนขึ้นมานั่นเอง ในส่วนของน้ำตาลที่ได้จากการย่อยอาหารเมื่อเข้าสู่กระแสเลือดแล้วยังสามารถทำให้ง่วงได้เช่นกัน หากรับประทานอาหารมื้อใหญ่ก็จะยิ่งทำให้ระดับน้ำตาลในเลือดเพิ่มสูงมากขึ้น ด้วยเหตุนี้ร่างกายจะหลั่งฮอร์โมนอินซูลิน (Insulin) เพื่อลดระดับน้ำตาลให้เลือด โดยเปลี่ยนน้ำตาลให้เป็นไขมัน ซึ่งกระบวนการนี้ร่างกายจะหลั่งสารเซโรโทนิน (Serotonin) และสารเมลาโทนิน (Melatonin) ที่เป็นสารแห่งการนอนหลับ ส่งผลให้เกิดอาการง่วงนอนตามมานั่นเอง

          อีกทั้ง ยังเกิดจากการรับประทานอาหารจำพวกแป้ง เนื้อสัตว์และไขมัน ซึ่งเป็นอาหารที่ร่างกายใช้พลังงานในกระบวนการย่อยมากพอสมควร ทำให้ร่างกายจำเป็นต้องนำเอาพลังงานส่วนใหญ่มาใช้ในการย่อยอาหาร ส่งผลให้พลังงานในส่วนต่าง ๆ ลดลง โดยเฉพาะสมอง ส่งผลให้ร่างกายมีอาการง่วงนั่นเอง

        ในเมื่อร่างกายของเรายังต้องการสารอาหารทั้ง 5 หมู่ในการยังชีพ เราจะทำอย่างไรให้ร่ายกายยังคงได้รับสามารถอาหารที่เพียงพอ เละไม่เกิดอาการ Food coma วิธีการที่ดีที่สุดคือ “การเลือกรับประทานอาหาร” นั่นเอง

เลือกรับประทานอาหารอย่างไรให้ลดอาการ Food coma

1. เลือกทานข้าวที่มีประโยชน์ในปริมาณที่เหมาะสม

         ข้าวถือเป็นพืชที่มีแป้งเป็นส่วนประกอบอยู่มาก โดยเราสามารถเลือกทานข้าวในปริมาณที่เหมาะสมกับตนเอง และเลือกทานข้าวที่ได้รับการวิจัยและพัฒนาว่ามีสารอาหารที่เป็นประโยชน์เข้าสู่ร่างกายได้

ข้าวพันธุ์พื้นเมือง 10 ชนิด

ข้าวก่ำดอยสะเก็ด (ข้าวเหนียวดำ)

         จากการวิจัยและพัฒนาข้าวพันธุ์พื้นเมืองของศูนย์วิจัยข้าวล้านนา มหาวิทยาลัยเชียงใหม่ พบว่า ข้าวพันธุ์พื้นเมือง จำนวนกว่า 10 ชนิด อาทิ ข้าวก่ำ มช.107 (ข้าวเจ้าดำ) ข้าวก่ำดอยสะเก็ด (ข้าวเหนียวดำ) ข้าวหอม มช. (ข้าวเหนียวดำ) ที่มีสารอาหารที่โดดเด่น อาทิ มีสารต้านอนุมูลอิสระสูง มีสารแอนโทไซยานิน, ธาตุเหล็กและสังกะสี, วิตามินเอ และแกมม่าออไรซานอลสูง ซึ่งเหมาะกับผู้รักสุขภาพ เป็นทางเลือกในการเลือกรับประทานข้าวได้

2. ทานเนื้อสัตว์ที่ย่อยง่าย

        แนะนำให้เลือกทานเนื้อสัตว์จำพวกเนื้อปลา โดยเนื้อปลาถือเป็นเนื้อสัตว์ที่ให้โปรตีนสูงและรับประทานได้ง่าย หรือเลือกรับประทานเนื้อสัตว์ชนิดอื่น ๆ โดยตัดแบ่งเป็นชิ้นเล็ก ๆ

เมนูอาหารที่ทำจากเนื้อปลา

3. เลี่ยงการทานอาหารที่มีไขมันสูง

        นอกจากนี้แล้ว ควรรับประทานอาหารไขมันต่ำ เพื่อให้ระบบย่อยอาหารทำงานง่ายขึ้น โดยสามารถเลือกบริโภคผลิตภัณฑ์การเกษตรที่เป็นไขมันดี เช่น ธัญพืช อโวคาโด น้ำมันมะกอก หรือถั่วเปลือกอ่อน นอกจากจะช่วยลดอาการ Food coma แล้วยังช่วยลดความเสี่ยงการเกิดโรคต่าง ๆ ด้วย

อโวคาโด

4. เลือกทางผักและผลไม้ให้มากขึ้น ช่วยให้ระบบการย่อยอาหารทำงานได้ดีขึ้น

         อย่างไรก็ตาม ระบบการย่อยก็ถือเป็นส่วนหนึ่งที่สำคัญที่ทำให้อาหาร Food coma การเลือกรับประทานผักและผลไม้ที่ปลอดภัย จะช่วยให้เรามั่นใจได้ว่าไม่มีสารตกค้างในร่างกาย ระบบการย่อยอาหารทำงานดีขึ้น ย่อยง่าย และขับถ่ายคล่อง ป้องกันการเกิดอาหารง่วงหลังรับประทานอาหารด้วยนั่นเอง

ผักและผลไม้ที่ปลูกอย่างปลอดภัย

        อาการง่วงนอนหลังทานอาหารจะหมดไป หากเราปรับพฤติกรรมการรับประทานอาหารให้เหมาะสมกับตนเอง พร้อมทั้งเลือกทานสิ่งที่มีประโยชน์ เพื่อลดอาการดังกล่าว ทั้งนี้ การเลือกซื้อวัตถุดิบและอาหารจากแหล่งที่เชื่อถือได้ถือเป็นการสร้างความมั่นใจให้แก่ผู้บริโภค โดยสามารถเลือกซื้อสินค้าปลอดภัย ที่มีการตรวจสอบและมีมาตรฐานตรวจสอบย้อนกลับได้ที่ ร้านเกษตร มช. คณะเกษตรศาสตร์ มหาวิทยาลัยเชียงใหม่